In Raakvlak 3 2018 stond een artikel over het voetbalbord die de vader van Aukje Boersma (tolk) heeft gemaakt. Hier zijn aan Aukje vragen over gesteld, en de nieuwsredactie is nu benieuwd hoe tolkgebruiker Johan het gebruik van het voetbalbord ervaren heeft.
Door Gijs Brüggemann
Bron: Raakvlak 4, 2018
Gijs: Ik begreep van Aukje dat ze via jou het filmpje zag van de doofblinde Braziliaan die een voetbalwedstrijd op een speciale manier aan het kijken was. Wat was jou eerste indruk toen jij het filmpje zag? Waarom vond je het geweldig?
Johan: Tijdens Werelddovendag 2017 gaf ik een presentatie Tactiele communicatie bij SWDA (Stichting Welzijn Doven Amsterdam). Ik zoek voorbeelden om te laten zien zoals het filmpje: Tactiele gebaren en Social Haptic Communicatie (SHC). In 2014 had ik dit filmpje via Facebook gekregen. Ik werd verliefd op het mooie filmpje, omdat het tactiele gebaren naast Haptic laat zien bij WK voetbalwedstrijd. Dat vond ik een heel mooi voorbeeld. Dat geeft een goede indruk aan bezoekers die willen weten wat Tactiele gebaren en Social Haptic Communicatie is.
Gijs: Hoe kon de doofblinde Braziliaan de voetbalwedstrijd volgen? Maakte hij ook gebruik van een tactiel voetbalbord?
Johan: De doofblinde Braziliaan gebruikt Tactiele gebaren naast Haptic (SHC). Hij volgt de man die via Tactiele gebaren de wedstrijd vertaalt van TV tijdens WK 2014. De andere man gebruikt Haptic op de rug van de doofblinde zoals ‘schreeuwen’ en ‘de speler rent’. Als een doelpunt zit dan klapt hij op de rug van doofblinde paar keren omdat Brazilië gewonnen heeft. Hij merkt bijvoorbeeld schreeuwen en gejuich van de toeschouwers. Het is een heel mooi voorbeeld en unieke manier.
Gijs: Wat vond je van het geniale voorstel van Aukje om haar vader te vragen om zo’n voetbalbord te maken?
Johan: Ik vond het heel goed voorstel. Aukje vertelde mij na paar weken dat ze aan haar vader vroeg om voetbalbord te gaan maken. Dat vond ik heel attent en erg leuk.
Gijs: Wat was je eerste indruk toen je het tactiele voetbalbord zag en voelde?
Johan: Mijn eerste indruk was heel positief. Ik kan de lijnen en cirkels voelen en ook zitten er 3 punten op het bord: 1 punt bij elk doelpunt en 1 punt op het midden van de cirkel. Er zijn zelfs twee doelen met stof en metaal omheen. Dat kan je goed voelen. Dat vind ik heel fantastisch. Het beste tactiel voetbalbord wat hij gemaakt had.
Gijs: Je hebt inmiddels de eerste test met het voetbalbord gehad; Feyenoord – Nederlands elftal, de afscheidswedstrijd van Dirk Kuijt. Wat hebben jullie voordat de wedstrijd begon afgesproken? En heb je na die tijd nog feedback aan je tolk Aukje gegeven?
Johan: Bij de eerste test hebben we afgestemd. De keeper vangt de bal zoals code de bal vangen. En we hebben paar dingen afgestemd om te kijken hoe het gaat. Na de afscheidswedstrijd hebben we met elkaar erover gesproken. Ik heb feedback gegeven en ook een voorbeeld code: Wisselen dan nummers van spelers of als er gebaarnaam die we moeten bedenken. Dan weet je van te voren maar het is beste nummers van de
t-shirts melden als er wisselingen zijn bijvoorbeeld IN 3 en UIT 8. We hebben het er met elkaar over, kijken hoe en wat. Zoals bijvoorbeeld vallen of de speler glijdt naar de voet van andere voetbalspeler. Dat is een mooie ervaring, hoe we moeten uitvinden en hoe kunnen we het duidelijk maken.
Gijs: Kon je tijdens de wedstrijd alles volgen of miste je ook weleens iets? Bijvoorbeeld achtergrond geluiden en/of het commentaar van de verslaggever?
Johan: Ik miste Haptic op rug voorbeeld schreeuwen en hup hup of gevoel van toeschouwers bv huilen en blij of zo. Daar hebben we geen extra tolk voor geregeld. Dat wil ik eerst voor een test uitoefenen met Aukje. Daarom mis ik Haptic van mijn rug om te weten hoe de toeschouwers het ervaren. Boos of blij of verdrietig. Als je wint dan moet iemand op mijn rug klappen… (niet zo hard).
Gijs lacht hard…haha…toen de wedstrijd afgelopen was, hoe voelde je je toen? En wat heb je gedaan, even bijkomen met een biertje? Want tijdens de wedstrijd had je natuurlijk nauwelijks je handen vrij om een flesje bier te drinken of een lekker bitterbal te scoren?
Johan lacht even en slikt in…
Johan: Tja, ik heb geen vrije handen. Dan moet ik een lang rietje regelen voor volgende keer dan kan ik drinken zonder handen BIG SMILE. Iemand kan een bitterbal in mijn mond duwen. Dat heb je oplossing moeten bedenken.. 😊
Beide lachen hard…oppassen met loeihete bitterballen!
Gijs: Hoe heb je de wedstrijd gevolgd? Was het niet te lang? Tolkte Aukje alleen voor je of was er nog een tolk bij om extra te ondersteunen.
Johan: Aukje tolkte alleen voor de eerste proeftest van het voetbal. Er was geen andere tolk aanwezig. Aukje en ik doen de test om een voetbalwedstrijd te volgen. Ik kan het goed volgen. Gelukkig duurde de wedstrijd niet zo lang.
Gijs: Ja, gelukkig maar! 😊
Johan: Normaal: 90 minuten is het wel echt te lange tijd voor Aukje alleen denk ik. Dan heb je teamtolken hard nodig voor Haptic en Tactiele gebaren dan kunnen ze elkaar afwisselen. Bij ons duurde het maar 45 minuten in verband met afscheid van Dirk Kuijt.
Gijs: Wat is je conclusie over het gebruik van het voetbalbord?
Johan: Ik vond tactiel voetbalbord heel duidelijk en voelbaar. Dat is heel prettig.
Zelfs het doel kan je voelen. De bal gaat langs het doel of over of naast en dat kan je echt voelen. Dat is bijzonder. Ik vond het fantastisch. Aukje doet het goed om te oefenen. Ik verwacht dat het goed zal lopen met manieren van tactiele voetbalbord en tactiele gebaren naast Haptic.
Gijs: Dat is inderdaad een fantastisch initiatief van Aukje, daar kijk ik echt naar op om zelf mee te maken met tactiele communicatie en Haptic op mijn rug.
Hartelijk dank voor je tijd met dit interview, Johan!
